Charlie Magazine: Gij zult geen overspel plegen

Gij zult geen overspel plegen. Het 7^de gebod uit de bijbel. In tijden van Tinder is de Bijbel amper nog een leidraad voor het seksuele leven van de moderne mensch. Maar het nalatenschap van de tien geboden is nog steeds aanwezig: zo’n 90 procent keurt vreemdgaan af. Toch volgen we onze eigen moraal niet echt na. Zo’n 30 procent heeft het vreemdgangerspad zelf een keer of vaker bewandeld. Die hypocrisie, of het onvermogen onze eigen moraal na te lossen roept vragen op. Zoals deze: Waarom gaan we eigenlijk vreemd?

Door: Clarissa van Deventer

WAAROM GAAN MENSEN VREEMD

Ik leg deze vraag voor aan Elise (38) voor die een relatie buiten haar huwelijk had. Ze was een paar jaar getrouwd en heeft een zoontje met een man waar ze al jaren samen mee is. Een gemeenschappelijke vriend werd meer dan een vriend. Dit duurde ongeveer een half jaar. Ze biechtte haar affaire op en is nu nog steeds samen met haar man, Erik.

De vriend van vrienden

Elise vertelt: ‘Mijn man, Erik, en ik zijn al lang samen. We deden bijna alles samen. Toen ik een relatie met hem kreeg heb ik heel veel op slot gezet. Ik ging geflirt bewust uit de weg. Ik was panisch om iets verkeerd te doen, was zelfs niet in dezelfde kamer met andere mannen. Mijn seksualiteit bestond niet meer. Ik dacht oprecht dat ik seks niet interessant vond. Daarnaast was ik ook nog hartstikke depressief. Omdat ik zo depressief was, leek het de therapeut een goed idee meer voor mezelf te ondernemen. De relatie tussen mij en Erik was compleet symbiotisch.

Ik begon weer meer met andere mensen af te spreken. Zo leerde ik ook Stijn kennen. Hij was een vriend van andere vrienden. We konden leuk met elkaar praten en zochten elkaar steeds vaker op. Hij leerde me mezelf opnieuw kennen. Ik zag mezelf eindelijk eens buiten mijn eigen context. Niet meer als vrouw van en moeder. Maar als los persoon.

Ondanks de sterke fysieke aantrekkingskracht ben ik seks nog een hele tijd uit de weg gegaan. Maar die opwinding was iets wat ik al heel lang jaren niet gevoeld had. Met Stijn gingen langzaam alle knopjes weer aan. Het was fantastisch om dat te ontdekken. Ik voelde me eindelijk meer leven. Het was misschien meer een onderzoek naar mezelf dan een nee tegen mijn relatie.’

‘Het was misschien meer een onderzoek naar mezelf dan een nee tegen mijn relatie.

Astrid Kremers is seksuoloog en herkent wat Elise zegt: ‘In mijn praktijk komen bijvoorbeeld vrouwen die in de overgang zitten. Zij hebben vaker last van vaginale droogheid. Maar dan gaan ze vreemd en verdwijnt dat probleem. Dat is natuurlijk hartstikke fijn! Iets wat nieuw is prikkelt meer dan wat bekend is. Het geeft echt energie. Dat is natuurlijk een ontzettend prettig gevoel. Veel mensen willen dat daarna ook niet meer missen in hun leven.’

WAT LEVERT HET OP 

Een van de mensen die ik interviewde was Kevin. Een lieve man van 41 met een gezin met twee kinderen. De affaire is beëindigd, maar het is nooit uitgekomen. Hij vertelde me iets wat ik niet verwacht had te horen: ‘Mijn affaire haalde me uit een hele depressieve periode. We hadden goede gesprekken. Door haar voelde ik me weer gezien. Doordat ik me beter voelde over mezelf kon ik uiteindelijk ook weer een betere man worden voor mijn vrouw. Het klinkt heel gek om te zeggen maar ik denk dat mijn affaire mijn huwelijk heeft geholpen. Misschien blijkt er over vijftig jaar wel uit onderzoek wel dat het heel goed is af en toe een scheve schaats te rijden.’

‘Het klinkt gek om te zeggen maar ik denk dat mijn affaire mijn huwelijk heeft geholpen.’

Elise zegt: ‘Ik voelde me al heel lang gevangen, zonder dat ik het zelf doorhad. Hierdoor zag ik dat eindelijk in. Ik ben er blij mee en denk dat het me geholpen heeft. Daardoor ben ik andere keuzes gaan maken. Het schudt dingen door elkaar en zet het leven even op z’n kop. Je ziet alles ineens even heel erg scherp. Ik denk dat ik anders nog een heel aantal jaren door was gegaan. Ik kon hierdoor weer bepalen wie ik was en wie ik ben en wil zijn.’

Astrid Kremers herkent wat gezegd wordt in de verhalen van Kevin en Elise uit haar praktijk: ‘Veel mensen zeggen dat ze het gevoel hebben weer tot leven te komen. Je behoudt de leuke dingen, want je hebt niet te maken met de was of een hypotheek. Het gevoel autonoom te handelen wordt ook als prettig ervaren.’

SPIJT

Dat het vreemdgaan zelf zo fijn is maakt het ook lastig te dealen met het volgende probleem wat vaak naar boven komt drijven bij vreemdgaan. Spijt. Volgens Esther Perel heeft bijna niemand spijt van het vreemdgaan zelf.

Astrid Kremers zegt: ‘Het vreemdgaan zelf is plezierig, alleen is het prijskaartje soms ontzettend hoog. Die paar minuten plezier kan wel een heel huwelijk naar de knoppen helpen. Daarnaast kan het bij langdurige affaires ook naar zijn wanneer iemand uit de affaire vrijgezel is. Die is niet bij bepaalde feestjes en speciale momenten. Samen op vakantie gaan zit er ook niet in. Maar er kunnen dan ook lastige situaties ontstaan zoals een langdurige ziekte.’

‘Ik ontken mezelf als ik zou zeggen dat ik spijt heb’

Elise zegt hierover: ‘Het verraadstuk is naar. Ik weet niet of je dat goed kan praten. Je bepaalt uiteindelijk voor je partner dat die ermee moet leven. Maar ik ontken mezelf als ik zou zeggen dat ik spijt heb. Mijn onderzoek woog op dat moment zwaarder dan het verraad. Het klinkt gek, maar ik zou het dus ook niet willen missen. Ik heb ervan geleerd. De meeste partners zijn natuurlijk niet zo open-minded om even mee te werken aan zo’n onderzoek. Ook niet als je het van tevoren bespreekt.’

Astrid Kremers: ‘In onze maatschappij is het heel normaal dat je meerdere vrienden of vriendinnen hebt. We zien het ook als normaal dat je van je eigen (meerdere) kinderen houdt. Maar de meeste liefdesrelaties zijn gebaseerd op exclusiviteit. Terwijl we het als normaal zien, dat je bij verschillende mensen een andere kant van jezelf leert kennen wanneer het bijvoorbeeld om vriendschap gaat. Ik zou het fijn vinden als mensen minder zouden oordelen wanneer iemand vreemdgaat. Je kent het verhaal en de achtergrond van iemand helemaal niet. Een affaire is niet het hoofdonderdeel van het verhaal, daar zit een aanloop aan.’

Epiloog

Toen ik mensen opriep mij te vertellen over hun eigen ervaringen met vreemdgaan was ik overdonderd door de reacties. Ik kreeg bijzondere verzoeken die ik vriendelijk moest weigeren, mensen die mij hun ervaringen begonnen te vertellen nog voordat ik ze een vraag had gesteld en ik moest een aantal gekkies afwimpelen. Ik moest hard zoeken naar de echte ervaringen, die ik uiteindelijk via via wist te verifiëren. Het schrijven duurde lang. Ik werd verdrietig van de verhalen.

Sommige bejubelden vreemdgaan zo onnatuurlijk hard dat ik er verlegen van werd. Anderen wisten zelf niet waarom ze het deden. Maar uit alle verhalen klonk ook onbeholpenheid. Onbeholpenheid om jezelf te zijn en te mogen staan voor wat je doet. Het is complex en ik hoop van harte een kant te hebben mogen belichten, zodat het beter begrepen wordt. Hierbij wil ik niet voorbijgaan aan de pijn die mensen hebben ervaren wanneer zij degenen zijn die bedrogen zijn. Dat was te veel om in één artikel te stoppen. Ik hoop wel dat ik in de woorden van Astrid Kremers heb bijgedragen aan het zien van het hele verhaal achter vreemdgaan. Dat het nooit op zich staat, maar ergens vandaan komt.

Lees het hele artikel hier.