RTL Nieuws: Kleedt u zich maar even uit, mevrouw

De fysiotherapeut die je vraagt om je helemaal uit te kleden terwijl je alleen last hebt van je onderrug, de masseur die met zijn handen op plekken komt waar hij niets te zoeken heeft, de huisarts die een inwendig onderzoek voorstelt terwijl daar geen directe aanleiding voor is. Het zal wel bij de behandeling horen, denken veel patiënten. Hoe weet je wat normaal is?

Uit een onderzoek van Rutgers blijkt dat zo’n 40 procent van de vrouwen en 13 procent van de mannen in Nederland een vorm van fysieke seksuele grensoverschrijding heeft meegemaakt. Maar waar ligt die grens nou precies?

Dat is soms lastig te bepalen, zegt seksuoloog Astrid Kremers, verbonden aan het Centrum Seksueel Geweld. “De twee uitersten zijn meestal wel duidelijk. Wat echt niet normaal is en wat echt wel normaal is, daar bestaat over het algemeen geen discussie over. Maar daartussen zit een groot grijs gebied.”

Dat die grens diffuus is, maakt ook dat slachtoffers het vaak laten gebeuren. “Er kan verwarring zijn. Ze twijfelen, denken op basis van vertrouwen en een machtsverhouding: die persoon zal het wel weten.” Angst kan ook een rol spelen. “De meeste mensen verstarren bij seksueel grensoverschrijdend gedrag. 50 procent van alle verkrachtingsslachtoffers voelt zich tijdens de daad verlamd. Dat je niet hebt gevochten of tegengestribbeld, is dus geen bewijs dat je het wel wilde.”

Dat slachtoffers zich pas later realiseren dat iets grensoverschrijdend was, komt volgens Kremers vaker voor. “Met professionals, maar ook in andere situaties is dat soms het geval. Ook als je seks hebt gehad met je partner of iemand anders. De grens tussen vrijwillig en onvrijwillig kan vaag zijn, waardoor je later denkt: dat was toch niet wat ik wilde, werd ik nu gedwongen of overgehaald, was het de alcohol? En soms brengen reacties van anderen je tot andere inzichten.” In dat geval is het niet te laat om contact op te nemen met de politie voor een informatief gesprek, zegt Kremers.

Wat kun je verder doen als je vermoedt of voelt dat een behandelaar grenzen heeft overschreden? Daar is geen algemeen advies over te geven, zegt Kremers. Ze adviseert daarom altijd te bellen met het Centrum Seksueel Geweld (0800-0188) als je het even niet weet. “Wij kunnen je informeren over alle paden die je kunt bewandelen.”

Lees het hele artikel inclusie interviews met slachtoffers hier.