Ik heb pijn bij het vrijen

Veel vrouwen hebben helaas pijn bij het vrijen. Misschien heb jij dat ook. Dat is heel vervelend. Maar het goede nieuws is dat pijn bij het vrijen meestal goed te behandelen is. In mijn seksuologiepraktijk spreek ik veel vrouwen die pijn hebben bij het vrijen, zowel jonge vrouwen als oudere vrouwen. Je zult vast nieuwsgierig zijn hoe een seksuologische behandeling van pijn bij het vrijen in mijn seksuologepraktijk verloopt. Elke behandeling is natuurlijk weer anders omdat ik maatwerk lever. Ik heb helaas ook niet de ruimte om in dit artikel alles te beschrijven wat in de behandeling aan de orde komt. Via onderstaande vier verhalen kan ik je wel een indruk geven over diagnostiek en behandeling van pijn bij het vrijen. Wil je er meer over weten? Neem dan gerust contact met mij op. Mijn contactgegevens vind je hier.

Ik hou graag de controle

Fleur is 19 jaar en ze beschrijft zichzelf als iemand die graag de controle heeft en perfectionistisch is. Ze is een hardwerkende studente die zich snel schuldig voelt en zich schaamt voor haar seksuele gevoelens en haar seksuele fantasieën. Fleur heeft geen vriendje maar wel dates waar ze seks heeft. Ze heeft dan pijn tijdens seks.

Ik adviseer dat ze medisch seksuologisch onderzoek laat doen. Daaruit blijkt dat er een paar plekjes bij de ingang van haar vagina zijn die pijn doen en dat haar bekkenbodemspieren te veel zijn aangespannen. Fleur vertelt dat ze zich moeilijk kan ontspannen en nauwelijks vochtig is als ze geslachtsgemeenschap heeft. In haar hoofd is ze tijdens het vrijen met van alles en nog wat bezig zoals studie en of hij het wel lekker vindt. We besluiten het probleem vanuit diverse invalshoeken aan te pakken: bekkenfysiotherapie, instructies en zalf om die pijnlijke plekjes te desensitiseren, vulvaire adviezen, het vergroten van de opwinding, voorlichting over seks en de pijncirkel, seksuele stimulatie, leren om de controle los te laten en zichzelf seksueel plezier gunnen. Binnen een jaar was Fleur zover dat ze tegen me zei: “ik heb geen pijn bij het vrijen meer”. Ook ervaarde ze haar eerste orgasme, door orale seks. Seks met zichzelf is ze aan het ontdekken en ze heeft steeds meer aandacht voor haar persoonlijke ontwikkeling.

Ik heb nog nooit gemeenschap gehad

Joyce is 23 jaar en heeft nog nooit geslachtsgemeenschap kunnen hebben. Gelukkig heeft ze wel met haar vriend een heel plezierig seksleven. Ze stimuleren elkaar met de hand en mond en genieten daarnaast van elkaars hele lichaam. Joyce kan opgewonden raken en zelfs een orgasme ervaren.

Na medisch seksuologisch onderzoek bleek dat de bekkenbodemspieren van Joyce erg gespannen waren. Zo gespannen dat penetratie van een vinger in haar vagina al heel pijnlijk is. Ze zei me: “Penetratie door een vinger doet pijn maar toch heb ik het meerdere keren gedaan waardoor de angst voor penetratie alleen maar groter is geworden.” Middels bekkenfysiotherapie, cognitieve gedragstherapie en voorlichting over het verband tussen opwinding, de huid van de vulva en de bekkenbodemspieren kon ze zich steeds meer ontspannen en verminderde de angst. Na een paar maanden konden Joyce en haar vriend geslachtsgemeenschap hebben, zonder pijn bij het vrijen en met plezier voor beiden.

Mijn hele leven heb ik al pijn bij het vrijen

Simone is 51 jaar. Haar hele seksuele leven lang heeft ze pijn bij het vrijen. Ook heeft ze nog nooit een orgasme ervaren. Voor haar huwelijk heeft ze met diverse vriendjes seks gehad, ze had toen ook al last van pijn bij penetratie. In haar huwelijk heeft ze ongeveer wekelijks geslachtsgemeenschap gehad. Ze ervaarde daarbij altijd pijn bij het naar binnengaan van de penis in haar vagina en pijn bij diepe penetratie. Simone zegt me: “Ik ben een vrouw zonder libido, ik heb geen zin in seks, ik heb alleen maar seks omdat mijn man het wil, ik kan wel 100 worden zonder seks. Vrijen doet pijn en ik heb pijn na gemeenschap, een brandend gevoel als ik plas. Al die jaren kon ik het volhouden. Maar de laatste maanden is de pijn ondraaglijk geworden. Ik bloed na seks.” Seks is voor hen een synoniem voor geslachtsgemeenschap. Er is een heel kort voorspel en daarna doen ze het.

Vanaf het tweede gesprek is ook haar man bij de therapie betrokken. Ik geef hun voorlichting over het belang van seksuele opwinding, de clitoris, de overgang, atrofie, lubricatie en we hebben gesprekken over adequate seksuele stimulatie en context. Simone en haar man zijn weer gaan vrijen met plezier, maar zonder geslachtsgemeenschap of andere penetratie in haar vagina. Misschien wil ze dat later nog eens proberen maar voorlopig heeft ze daar geen behoefte aan. Ook wil ze haar vulva en vagina rust geven zodat pijnlijke plekjes kunnen helen. Ze overweegt seksuologisch medisch onderzoek, maar vindt dat nu nog te spannend. Haar man vindt dat allemaal oké. Voor hem is het belangrijkste dat zijn vrouw geen pijn bij het vrijen meer heeft. Van een vrouw zonder libido is ze veranderd in een vrouw die geniet van seks, vochtig wordt bij opwinding en zelfs orgasmes ervaart. Daardoor heeft ze zin in seks en neemt ze zelf initiatief. Haar man weet niet wat hij meemaakt en vindt het geweldig. “Ik heb nog heel wat in te halen”, zegt ze me aan het eind van de therapie lachend met een vette knipoog.

Ik ben bang voor de ontmaagding

Dalila is 28 jaar en zij heeft nog nooit geslachtsgemeenschap gehad. Dalila heeft vanuit religieuze opvattingen gewacht met penetratie tot het huwelijk. Ze zegt me: “Vrijen doet pijn maar er wordt wel van me verwacht ik seks heb met mijn man. Voor het huwelijk had ik van mijn zussen en nichten gehoord dat de eerste keer heel pijnlijk zou zijn en ik werd daardoor bang voor de ontmaagding. Die angst is zo groot dat ik helemaal geen seks durf te hebben met mijn man. Als hij me zoent of aanraakt ben ik al bang dat hij seks wil. Ik ben bang dat ik pijn bij het vrijen zal hebben of dat ik mij man moet teleurstellen. Dus ik hou nu alles af. Voor het huwelijk zoenden we en voelden we wel wat. Toen was ik niet bang voor seks omdat we toen nog niet gemeenschap mochten hebben. Nu mag dat wel en ben ik bang voor seks.”

Dalila en haar man komen samen in mijn seksuologiepraktijk. Ik geef hun seksuele voorlichting o.a. over het maagdenvlies. Met behulp van mijn adviezen gaat Dalila voor het eerst van haar leven haar eigen vulva en vagina bekijken met een spiegel. De seks met haar man starten we met de afspraak dat seks nooit pijn zal doen. Vrijen en pijn horen niet bij elkaar. We spreken ook af dat ze voorlopig alles mogen doen op seksueel gebied behalve penetratie. Dalila en haar man gingen weer lekker vrijen, net als voor hun huwelijk. Toen seks weer ontspannen en opwindend was geworden zijn ze rustig aan gestart met penetratie: eerst een vinger, toen twee en daarna de penis van haar man. Ze heeft nu geen pijn bij het vrijen. Een half jaar later liet ze me dolgelukkig weten dat ze zwanger was.

Penetratie door dildo doet pijn

Claartje is 20 jaar. Ze heeft een prille seksuele relatie met een vrouw. Ze vertelt me: “Ik ben altijd bang geweest voor iets in mijn vagina. Daardoor deed het inbrengen van een tampon al pijn, dus daar ben ik snel mee gestopt. Omdat ik op vrouwen val dacht ik dat ik geen last zou hebben van pijn bij het vrijen. Als mijn vriendin met haar vinger naar binnengaat doet het gelukkig ook geen pijn. Maar mijn vriendin vindt het echter opwindend om mij te penetreren met een voorbinddildo. Als ik dat bij haar doe zie ik dat ze ervan geniet. Dus het lijkt mij eerlijk gezegd ook fijn om dat te ervaren.” Claartje vertelt me dat haar vriendin ouder is en meer seksuele ervaring heeft. Ze zegt dat ze het daarom lastig vindt om haar wensen en grenzen aan te geven. Ze vermijdt te praten over seks. Haar vriendin weet daardoor niet wat ze seksueel plezierig vindt.

Ik wijs haar op het belang van communicatie over seks. Omdat ze nog maar een prille relatie heeft, vindt ze het niet fijn om samen met haar vriendin naar mijn seksuologiepraktijk te komen. Maar het geleerde brengt ze thuis al snel in de praktijk met als doel dat ze geen pijn bij het vrijen heeft. Ik geef haar voorlichting over vrouwelijke seksualiteit en we oefenen met praten over seks. Via een online seksshop koopt ze dildo’s in verschillende maten. De dildo van haar vriendin blijft ze te groot en niet prettig vinden. Maar met een maatje kleiner vrijen ze een paar weken later al heel lekker samen.

Door seksueel misbruik heb ik pijn bij het vrijen

Katja is 30 jaar. Ze vermijdt mannen omdat ze bang is dat ze pijn bij het vrijen zal hebben. Ze zegt me: “Ik ben bang voor seks en ik heb pijn bij het vrijen. Ik ben in mijn leven meerdere keren verkracht en aangerand. Het seksueel misbruik begon op mijn 14^de. Ik had verkering met een jongen die me vernederde en seks met mij had ook al wilde ik het niet. Seks deed pijn en was nooit leuk. Tijdens het uitgaan zaten mannen ook aan me terwijl ik het niet wilde. Soms ga ik uit, maar veel verder dan zoenen gaat het niet. Want als ik met een man mee ga naar huis wil hij natuurlijk seks en ik ben bang dat dat pijn gaat doen. Ik wil geen pijn bij het vrijen meer ervaren. Ik ben onzeker over mezelf. ”

Uit de casusconceptualisatie bleek dat angst voor seks en de lage zelfwaardering samenhing met haar traumatische ervaringen. Bij navraag bleek ze nog nooit traumabehandeling te hebben gehad. Omdat ik EMDR therapeut ben besloten we te gaan starten met traumabehandeling waarin haar eerdere negatieve ervaringen gedesensitiseerd zouden worden. Daarna is ze beter voor zichzelf gaan zorgen en is ze stapsgewijs het (seksuele) contact met mannen gaan oppakken. Drie jaar later woonde ze samen met een leuke man met wie ze genoot van seks. Zo snel kan het gaan.

Bijna 80 jaar en pijn bij het vrijen

Mevrouw Bakker is 79 jaar. Haar man is vijf jaar overleden. Sinds een jaar heeft ze een relatie met een goede vriend van haar man. Ze kent hem al jaren en zijn vrouw is twee jaar geleden overleden. Samen hebben ze het goed. Met haar man had ze een fijn huwelijk maar van seks genoot ze meestal niet, ze vond hun seks saai en soms had ze pijn bij het vrijen. Ze praatten daar niet over. Seks was vooral gericht op zijn seksueel plezier. Wel is ze altijd met veel plezier blijven masturberen. Door stimulatie van haar eigen vingers kon ze klaarkomen, hoewel dat dit de laatste jaren steeds lastiger werd. Een orgasme door haar man heeft ze nooit ervaren. Haar nieuwe vriend is anders. Hij neemt tijd voor haar en hij vindt haar genot belangrijker dan de zijne. Hij wil haar graag verwennen en hij vindt dat pijn bij het vrijen daar niet bij hoort. Maar mevrouw Bakker weet niet wat hij kan doen wat ze lekker vindt en ze is bang dat ze weer pijn bij het vrijen zal hebben.

Ze bereidden de gesprekken met mij altijd goed voor en stelden mij allerlei vragen. Ze besloten om samen op ontdekkingsreis te gaan om te ontdekken wat ze beiden seksueel plezierig vinden en ik gaf hun sekstips. Het mooie was dat ze niet alleen aandacht hadden voor de expliciete seksuele handelingen maar ook voor de sfeer. Zo ontdekten ze dat ze het beiden plezierig vonden om voor het vrijen eerst samen ontspannend lekker warm te douchen. En dat ze het liefst overdag seks hadden omdat ze daar ’s avonds te moe voor waren. Laatst stuurden ze mij een mail om me te bedanken voor de behandeling en spraken ze de wens uit dat ze nog lang samen konden blijven genieten van seks zonder pijn.