Geen erectie, geen vriendin?

Jan raakt gestrest van de druk op het krijgen van een erectie

Prostaatkanker, het diende zich al jaren terug als donderslag bij heldere hemel aan en leidde in mijn geval tot een radicale prostatectomie. Bij zo’n ingreep, uitgevoerd als het gezwel zich uitsluitend in de prostaat bevindt, wordt de prostaat in z’n geheel verwijderd, inclusief de zaadblaasjes. Prostaat en zaadblaasjes samen produceren het spermavocht tijdens een orgasme, dat met de rijpe zaadcellen uit de bijballen het sperma vormt bij een orgasme. Indien mogelijk worden bij zo’n prostatectomie wel de zenuwen en bloedvaten gespaard, die belangrijk zijn voor het krijgen van een erectie. Dat geluk had ik destijds, ik kon nog steeds een erectie krijgen als ik met mijn vrouw Eveline de liefde bedreef. Weliswaar ging het wat moeizamer dan voorheen, maar samen hadden we een manier gevonden om daar mee om te gaan. Dat vergde wat van Eveline, maar na 40 jaar huwelijk en een overwegend liefdevolle relatie vond zij dat geen probleem. Het bracht ons uiteindelijk ook weer nieuwe manieren van seksuele opwinding, minder gehaast dan voorheen.

Dat ligt allemaal heel anders nu, met Suzy. Nadat Eveline vrij plotseling overleed was ik een paar jaar alleen, bewust ook want de pijn was enorm en het verdriet heftig. Ik merkte weliswaar dat ik juist door het gemis van Eveline al vrij snel weer behoefte kreeg aan gezelschap, aan een nieuwe partner, maar om allerlei redenen stond ik er desondanks toch niet echt voor open. Tot ik Suzy leerde kennen via de golfclub, waar ik regelmatig ben te vinden. Suzy is een bijzonder mooie en initiatiefrijke vrouw van 59 jaar, 10 jaar jonger dan ik. Ze is gescheiden en kan enorm van het leven genieten, ook op het gebied van seks, zo bleek al vrij snel. In bed weet ik niet wat ik meemaak. Eveline was weliswaar altijd heel liefdevol, maar tegelijk ook vrij ingetogen. Bij Suzy gaan daarentegen alle remmen los. Zij laat zich door mij graag verwennen en geniet daar enorm van. Alleen… gemeenschap is tot op heden jammer genoeg niet gelukt omdat ik minder makkelijk een erectie krijgt. Dat vergt zoals gezegd het nodige, ook van Suzy.

Het is niet dat we het niet proberen elke keer, maar ook met erectiepillen wil het niet lukken. Ik heb zelfs voorgesteld een vacuümpomp te gebruiken, maar dat lijkt Suzy een hoop gehannes. Zij heeft gezegd dat ze graag met mij verder wil, maar dat gemeenschap erg belangrijk voor haar is. Zij gaat daarin zelfs zo ver dat als gemeenschap uiteindelijk niet gaat lukken, ze niet verder wil met me. De rest van haar leven geen echte geslachtsgemeenschap is niet wat ze wil. Je snapt dat ik dolgraag wil dat deze relatie blijft voortbestaan en ik zal ook zeker mijn best gaan doen om het te laten lukken, maar ik voel me schuldig en raak natuurlijk behoorlijk gefrustreerd dat het niet lukt. En Suzy wordt er ondertussen ook verdrietig, onzeker en boos van. Zij is erg dol op me, merk ik, en doet enorm haar best om mij op te winden, maar ze begrijpt logischerwijze niet waarom het maar niet lukt. Zelf komen we er niet uit op deze manier, dus klopten we recent aan bij Astrid!

Astrid Kremers, seksuoloog NVVS

Veel mannen zoals Jan bezoeken mijn praktijk. Het gaat vaak om mannen van middelbare of hogere leeftijd die lange tijd getrouwd zijn geweest en meestal door overlijden, soms door scheiding, hun vrouw zijn verloren. Met deze vrouw hebben ze vele jaren een seksleven gehad, vaak was zij de enige sekspartner in hun leven. Soms was dat een fijn seksleven, soms ook minder fijn, maar altijd wel heel vertrouwd. Het komt ook voor dat gedurende ziekte van de partner de beleving van seks erg veranderd of zelfs stopt. In mijn praktijk hoor ik vaak dat de alleenstaande sneller dan de behoefte van zijn kinderen kiest voor contact met een andere vrouw, dikwijls tot boosheid en verdriet van de directe omgeving. Die nieuwe vrouw is meestal jonger, soms even oud. Vaak is er onzekerheid bij de man, faalangst. En die angst is helemaal groot als er ook nog een erectieprobleem is.

Ik geef in dergelijke gevallen meestal uitleg over de vicieuze cirkel van prestatiedruk, faalangst, onzekerheid en somberheid die wordt ervaren en hoe dat remmend werkt voor op het krijgen van een erectie. Daarnaast kan ook verdriet, gemis en rouwverwerking een remmende rol spelen. Geduld, vertrouwen, seks breder zien dan alleen geslachtsgemeenschap en focussen op seksueel plezier i.p.v. prestatie helpen. Ontspanning en opwinding zijn immers essentieel om een erectie te krijgen en te houden. Daarnaast is een belangrijk onderdeel van de therapie dat ik mannen leer om anders om te gaan met hinderlijke gedachten zoals ‘het gaat niet lukken’. In het geval van Jan en Suzy heeft het gesprek ertoe geleid dat Jan heeft besloten de relatie te beëindigen. Hij raakte er bovenmatig gestrest van en dat beheerste zijn verdere leven volledig. Tijdens een latere vakantie leerde hij Marian, kennen, een heel lieve vrouw met wie hij langzaam een relatie aan het opbouwen is. En hoewel ze nog niet met elkaar naar bed zijn geweest heeft hij al een paar keer een erectie bij haar gehad.

Deze casus (opgetekend door freelance redacteur-journalist Maurice Hengeveld) is niet gebaseerd op individuele cliënten maar samengesteld op basis van de jarenlange ervaring die seksuoloog Astrid Kremers heeft met soortgelijke cliënten in haar praktijk.