Erectie en leefstijl: waarom je penis ‘de antenne van je hart’ is
Als seksuoloog NVVS merk ik dat bij de meeste mannen die ik spreek erectieproblemen vooral voortkomen uit psychosociale factoren zoals faalangst prestatiegedachten druk onzekerheid of gespannenheid in de relatie. Dat is belangrijk om te weten want dit betekent dat er meestal géén sprake is van een medische oorzaak. Wanneer je nog een erectie krijgt bij masturbatie en wanneer je af en toe een ochtenderectie hebt is er vaak geen reden voor paniek. Je lichaam laat dan zien dat de bloedvaten en zenuwen nog goed functioneren.
Tegelijkertijd is een gezonde leefstijl voor iedere man belangrijk. Niet alleen voor de erectie van vandaag maar ook voor de erectie van morgen. Voor jong en oud maakt leefstijl het verschil. Zelfs als jouw problemen vooral psych-sociaal zijn helpt je lijf je beter wanneer het in goede conditie is. En zo helpt het preventief dat lichamelijke factoren in de toekomst alsnog problemen geven.
De kleinste bloedvaatjes van je lichaam
Een erectie ontstaat doordat bloedvaten in de penis zich openen en de zwellichamen zich vullen. In de penis liggen de allerkleinste slagadertjes van het hele lichaam waardoor deze vaatjes veel gevoeliger zijn voor beginnende schade. Wanneer bloedvaten minder flexibel worden of vernauwen door bijvoorbeeld roken hoge bloeddruk of een ongezonde leefstijl zie je dat vaak als eerste in de erectie.
De penis reageert daarom eerder dan het hart. Dat is de reden dat hij ook wel ‘de antenne van het hart’ of ‘de kanarie in de kolenmijn’ wordt genoemd. Dit beeld komt veel terug in wetenschappelijke literatuur. Erectieproblemen kunnen jaren eerder optreden dan klachten van het hart. Voor veel mannen is dat een kans om op tijd in te grijpen en grote problemen te voorkomen.
Buikvet hormonen en erectie
Buikvet is niet zomaar vet. Het is hormonaal actief weefsel. In dit vet zit veel aromatase dat testosteron omzet in oestrogeen. Dit leidt tot:
- lagere testosteronspiegel
- hogere oestrogeenspiegel
- meer vetopslag vooral rond de buik en vaak minder spiermassa
Dit proces beïnvloedt je seksuele systeem en maakt het lastiger om een stevige erectie te krijgen. Onderzoekers beschrijven dat vooral visceraal buikvet samenhangt met vaatproblemen hormoonverandering en dat dit effect zelfs bij jonge mannen al zichtbaar is. Minder buikvet helpt je bloedvaten en ondersteunt je hormonale balans.
Risicofactoren die je erectie ondermijnen
Grote studies laten zien dat erectieproblemen vaker voorkomen wanneer er sprake is van:
• hoge bloeddruk
• verhoogd cholesterol
• diabetes type 2 of prediabetes
• overgewicht en vooral buikvet
• roken
• weinig beweging
Deze factoren beschadigen de binnenwand van bloedvaten en verminderen de productie van stikstofoxide dat nodig is om de vaten open te zetten. Roken maakt dit proces nog sneller. Alcohol verstoort daarnaast de coördinatie tussen brein en bloedvaten waardoor erecties minder goed aanslaan.
Alles wat slecht is voor je hart is slecht voor je erectie.
Ochtenderectie als graadmeter
Nachtelijke erecties laten zien dat je lichaam functioneert. Een gezonde man heeft er meestal meerdere per nacht. Wanneer een man tegen mij zegt:
• ik heb geen ochtenderecties meer
• ik krijg ook geen erectie bij masturbatie
dan gaat er bij mij een lampje branden. Zeker wanneer er ook factoren aanwezig zijn zoals roken,, hoge bloeddruk, verhoogd cholesterol of diabetes verwijs ik soms gericht door naar een cardioloog. Erectieproblemen zonder nachtelijke erecties kunnen samenhangen met vaatproblemen. Je lichaam vraagt geeft je een signaal en dat geeft jou de mogelijkheid om snel en gericht in te grijpen.
Spiermassa als medicijn voor je bloedvaten en erectie
Spieren zijn enorm belangrijk voor je seksuele gezondheid. Meer spiermassa verbetert je stofwisseling verlaagt buikvet stabiliseert bloedsuiker helpt je bloeddruk en zorgt voor betere doorbloeding. Uit onderzoek blijkt dat een zittende leefstijl ontsteking en vaatproblemen vergroot waardoor het erectiesysteem onder druk komt te staan. Door je spieren te trainen werk je letterlijk aan het fundament van je seksuele gezondheid.
Spierkracht geeft bovendien vertrouwen in je lichaam. Je bouwt niet alleen fysieke kracht op maar ook mentale stevigheid.
Concreet plan om je erectie en je hart te helpen
Dit stappenplan sluit aan bij het leefstijlroer van ‘Arts en leefstijl’:
- Buikvet verminderen
- richt je op een kleinere buikomvang
- eet veel groente fruit, volkoren producten, peulvruchten en noten
- vermijd bewerkt voedsel en suikerrijke dranken
- Meer bewegen en spiermassa opbouwen
- beweeg 150 minuten per week matig intensief
- doe twee keer per week krachttraining
- kies beweging die je volhoudt
- Stoppen met roken en matig drinken
- iedere sigaret minder helpt
- kies voor periodes met weinig of geen alcohol
- Slapen ontspannen en stress verminderen
- slaap ondersteunt je hormonale systeem
- bouw rustmomenten in de dag
- zoek steun wanneer stress je overspoelt
- Let op signalen van je lichaam
- minder of wegvallende erectie
- geen ochtenderectie
- geen erectie bij masturbatie
- bespreek dit met je huisarts en vraag naar je hart- en vaatrisico
Samen verder kijken naar jouw seksualiteit en gezondheid
Erectieproblemen gaan bijna nooit alleen over ‘iets in de penis’. Het is een samenhang van emoties, verwachtingen, leefstijl, bloedvaten, hormonen en relatiepatronen. De hoopvolle boodschap is dat je vaak op al deze gebieden invloed hebt. Als seksuoloog NVVS help ik je graag onderzoeken wat jouw lichaam je probeert te vertellen. Maak gerust een afspraak wanneer je merkt dat je erectie minder wordt, wanneer je onzeker bent of wanneer je wilt voorkomen dat er op termijn problemen ontstaan. Samen kunnen we veel bereiken!