Lichen Sclerosus en seksualiteit
In dit artikel wil ik stilstaan bij Lichen Sclerosus en de invloed daarvan op seksualiteit. Net als bij andere chronische aandoeningen die de genitaliën beïnvloeden, ervaren veel mensen met Lichen Sclerosus problemen in hun seksleven. Dit is een moeilijk en vaak onderbelicht onderwerp, maar je staat er zeker niet alleen voor! Gelukkig heb ik vele mogelijkheden om een bevredigend seksleven te hebben, zowel voor jou als je partner. Je kunt genieten van seks, ook als je Lichen Sclerosus hebt. Er zijn veel kansen en mogelijkheden. Ik ben Astrid Kremers, seksuoloog NVVS.
Wat is Lichen Sclerosus?
Misschien ben je lang niet serieus genomen met je klachten en zijn er eerst allerlei andere diagnoses gesteld. Hierdoor heb je wellicht niet de steun en behandeling gekregen die je nodig had. Ik kan me goed voorstellen dat je eerder nog nooit had gehoord van Lichen Sclerosus en dat je schrikt als je die diagnose krijgt. Gelukkig besteedt de media steeds meer aandacht aan Lichen Sclerosus waardoor een breder publiek weet wat he is en hoe je het kan herkennen.
Lichen Sclerosus is een chronische huidaandoening die gepaard gaat met ontstekingen en die voornamelijk de geslachtsdelen en het gebied rondom de anus aantast. De huid wordt dun, wit en kan pijnlijke scheurtjes vertonen. De binnenste schaamlippen (vulvalippen) verdwijnen en verkleven vaak. Kenmerkend zijn de witte huidplekken. De ingang van de vagina kan nauw en stug worden en snel scheurtjes geven. Dit alles kan gepaard gaan met jeuk, een branderig gevoel en pijn tijdens het plassen of vrijen. Hoewel de oorzaak van Lichen Sclerosus nog onbekend is, speelt de auto-immuunrespons waarschijnlijk een rol. De aandoening komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen, en kan op elke leeftijd optreden, hoewel het vaak voorkomt bij vrouwen in of na de menopauze.
Veel mensen met Lichen Sclerosus ervaren grote impact op hun dagelijkse leven, waaronder hun seksleven. Omdat de aandoening chronisch is en kan verergeren zonder behandeling, kan het enorm helpend zijn om je hierbij professioneel te laten ondersteunen.
Invloed van Lichen Sclerosus op seksualiteit
Seksuele problemen komen veel voor. Net zoals andere aandoeningen, en zeker als de aandoening in het genitale gebied zit, heeft Lichen Sclerosus invloed op seksualiteit. Lichen Sclerosus kan allerlei seksuele problemen geven. Veel mensen ervaren problemen bij penetratie, wat kan leiden tot angst voor seks of het vermijden van intimiteit. De klachten variëren per persoon en per moment. Vaak voorkomende seksuele problemen zijn:
- Pijn bij penetratie (dyspareunie)
- Geen geslachtgemeenschap (penis-in-vagina seks) of penetratieseks kunnen hebben
- Jeuk, pijn of branderigheid voor, tijdens en na vrijen
- Angst voor seks vanwege pijn
- Afname van zin in seks door de negatieve associatie met seks
- Vermijden van intimiteit om pijn te voorkomen en om op een later moment je partner niet te moeten afwijzen
- Verminderde seksueel plezier
- Een orgasme kan anders voelen
- Moeilijker opgewonden worden
Praten hierover kan erg lastig zijn, zeker als je voor de diagnose ook al moeilijk praatte over seksualiteit. Echte seks is een vorm van seks waar beiden van genieten. Echte seks is zeker niet perse penetratieseks. Sommige mensen denken dat en dat kan veel problemen geven. Overgave, loslaten en erotisch spel kan moeilijk zijn als je Lichen Sclerosus hebt. Alle erkenning hiervoor. Maar gelukkig is het te leren!
De psychosociale impact van Lichen Sclerosus
Lichen Sclerosus kan niet alleen fysieke pijn veroorzaken, maar ook emotionele pijn door de impact die het heeft op relaties en intimiteit. Vrouwen met Lichen Sclerosus vertellen me over hun angst, somberheid, rouw, cynisme, walging, verbittering, acceptatie problemen, verdriet, boosheid, eenzaamheid, verwarring, bezorgdheid, schaamte, schuldgevoel en de onzekerheid die ze hebben ervaren en vaak nog steeds ervaren. Het zijn allemaal normale reacties als je te maken krijgt met Lichen Sclerosus. Deze gevoelens kunnen leiden tot gevoelens van eenzaamheid en alle vormen van romantiek en erotiek vermijden.
Sommige mensen voelen druk om te voldoen aan het idee dat ‘seks altijd moet kunnen’ in een relatie. Dit kan leiden tot schuldgevoelens en zorgen over het verliezen van hun partner. Mensen vertellen me soms dat ze bang zijn om afgewezen te worden of dat hun partner vreemd zal gaan. Ook hoor ik vaak dat ze zich voelen falen als (seks)partner. Het kan onrust en spanningen geven.
Sommige vrouwen die vrijgezel zijn vertellen me dat ze de Lichen Sclerosus ervaren als een groot obstakel om te gaan daten. Zij zijn zoekende hoe ze hier mee om moeten gaan en vertellen mij over hun gevoelens van eenzaamheid, onzekerheid en machteloosheid. Ze schamen zich om hun klachten en het uiterlijk van hun vulva.
Behandeling van seksuele problemen bij Lichen Sclerosus
Hoewel Lichen Sclerosus een chronische aandoening is, zijn er verschillende manieren om de symptomen te verlichten en je seksleven te verbeteren. Bij mij krijg je altijd maatwerk! Hier zijn enkele aspecten van een seksuologische behandeling die kunnen helpen:
- Voorlichting en uitleg: Hoe beïnvloedt Lichen Sclerosus je seksleven
- Communicatie: Samen met je partner op een liefdevolle manier leren praten over seksualiteit, grenzen en wensen.
- Pijnvrij vrijen: Technieken en tips om seks zonder pijn te ervaren
- Penetratiepauze: Een periode waarin je geen penetratie hebt, kan helpen om de focus op andere vormen van intimiteit te leggen.
- Leren omgaan met remmende factoren: We onderzoeken wat pijn en angst veroorzaakt en hoe je hiermee kunt omgaan.
- Op zoek gaan naar stimulerende factoren: Wat helpt jou/jullie om te kunnen genieten van seks
- Sensate focus oefeningen: Oefeningen om de nadruk te leggen op aanraking en genegenheid zonder penetratie.
- Stress: Ik kan kan met je meedenken hoe je meer ontspanning kunt ervaren
- Lijfstijl: We kunnen het hebben over een vorm van leefstijl die bij jou past
- Bekkenfysiotherapie: Voor het behandelen van bekkenbodemspanning en het leren ontspannen van de spieren.
- Behandeling van stress en emoties: Technieken zoals Acceptance and Commitment Therapy (ACT) en Emotionally Focused Therapy (EFT) kunnen helpen bij het verwerken van emoties zoals angst en schaamte.
Partner betrekken in de behandeling
Net als bij andere chronische aandoeningen, heeft Lichen Sclerosus niet alleen invloed op de persoon die het heeft, maar ook op de partner. Het is belangrijk dat beide partners betrokken worden bij de behandeling. Maar als je als vrouw liever alleen met mij wilt praten, dan kan dat natuurlijk ook. Jij bepaalt en hebt de regie! Een open en eerlijke communicatie over wat er speelt, kan helpen om wederzijds een leuk seksleven te bevorderen. En mocht penetratieseks niet/nooit meer mogelijk zijn weet dan dat je ook hele leuke, spannende, erotische, vervullende seks kan hebben zonder penetratie! Misschien kan dit artikel inspiratie geven.
Interessante websites
Roosevelt kliniek: Lichen Sclerosus
Roosevelt kliniek: Vrijen en seksualiteit
Hoop en ondersteuning
Ieder verhaal is anders. En iedereen is zoekende naar een eigen manier om met de Lichen Slerosus te dealen en toch een leuk seksleven te hebben. Wat daarbij kan helpen is compassie, empathie, liefde, tijd, leren voelen, zorg, speelsheid, steun, waardering, aandacht, verbinding, flexibiliteit, rust, dankbaarheid, hoop, respect, intuïtie, vertrouwen, humor, (h)erkenning, vrijheid, relativering, vertragen, verstillen, overgave, autonomie, kennis, loslaten van hardnekkige overtuigingen over seks, ruimte durven innemen, andere/liefdevollere/sterkere seksuele prikkels, comfort en natuurlijk liefdevolle communicatie over dat wat jou raakt.
Iedereen heeft zijn eigen verhaal en eigen manier om met Lichen Sclerosus om te gaan. Het is belangrijk om te weten dat er altijd mogelijkheden zijn om je seksleven te verbeteren en dat je niet alleen bent in je strijd. Compassie, liefde, geduld en goede communicatie met je partner kunnen enorm helpen. Wil je meer weten of heb je hulp nodig om een plezierig seksleven te hebben? Neem gerust contact op om samen naar oplossingen te kijken die passen bij jouw situatie. Er is hoop en je staat er niet alleen voor! Je kunt mij bereiken via het contactformulier of door mij tijdens kantoortijden te bellen op 0610797061.
Astrid Kremers, Seksuoloog NVVS