Seks op pauze in zwangerschap en na bevalling: hoe erg is dat eigenlijk?
Voor veel vrouwen die zwanger zijn of net bevallen zijn, is seks het laatste waar ze aan denken. Het bed wordt eerder een plek om uit te rusten dan om intiem te zijn. Tegelijkertijd kan een gevoel van schuld of onzekerheid opspelen: wat betekent zo’n sekspauze voor je relatie? Is het slecht om seks tijdelijk op pauze te zetten? In dit artikel bespreek ik, seksuoloog NVVS Astrid Kremers, de impact daarvan op jezelf en je relatie. Met praktische en liefdevolle tips laat ik zien hoe je hiermee om kunt gaan.
Het tijdelijk op pauze zetten van genitale stimulatie na zwangerschap en bevalling
Voor veel vrouwen die zwanger zijn of net bevallen, is het tijdelijk op pauze zetten van genitale stimulatie een herkenbaar fenomeen. Het is een fase waarin je lichaam, geest en relatie ingrijpende veranderingen doormaken en vrijen voelt dan niet altijd als een prioriteit. Hier zijn enkele veelvoorkomende oorzaken waarom vrouwen in deze periode minder of gee zin hebben in erotiek:
- Zwangerschap en lichamelijke veranderingen
Tijdens de zwangerschap verandert je lichaam op veel manieren: je hormoonspiegels fluctueren, je gewicht en lichaamsvorm veranderen en je energielevel schommelt. Veel vrouwen voelen zich minder aantrekkelijk of ervaren fysieke ongemakken, zoals bekkeninstabiliteit, rugpijn of een gevoel van druk. Dit kan ervoor zorgen dat je minder behoefte hebt aan seksuele stimulatie. - Herstel na de bevalling
Na een bevalling heeft je lichaam tijd nodig om te herstellen. Dit kan variëren van enkele weken tot maanden, afhankelijk van de bevalling en eventuele complicaties. Pijn, hechtingen en gevoeligheid in het genitale gebied kunnen het idee van genitale seks pijnlijk en onaantrekkelijk maken. - ‘Touched out’-gevoel
Veel moeders ervaren een gevoel van ‘touched out’ zijn. Na een dag vol aanrakingen van je baby, denk aan borstvoeding geven, knuffelen en huid-op-huidcontact, kan het verlangen naar fysieke aanraking door je partner afnemen. Het gevoel dat je lichaam continu wordt opgeëist, maakt dat je behoefte hebt aan ruimte voor jezelf in plaats van meer aanraking. - Borstvoeding
Borstvoeding heeft een directe invloed op je hormoonhuishouding. De productie van prolactine, het hormoon dat melkproductie stimuleert, kan de zin in seks verminderen. Daarnaast kan borstvoeding fysieke ongemakken geven, zoals gevoelige borsten en tepelkloven. Veel vrouwen ervaren hun borsten in deze fase als functioneel voor de baby in plaats van sensueel. - Vermoeidheid en slaapgebrek
De eerste maanden met een baby zijn vaak intens en slopend. Gebroken nachten en slaapgebrek hebben een enorme impact op je energie en stemming. Dit maakt het logisch dat slapen in bed aantrekkelijker is dan seks. - Emotionele belasting
Naast fysieke uitdagingen speelt ook de emotionele belasting een rol. De verantwoordelijkheid voor een baby en eventuele onzekerheid over je rol als moeder kunnen ervoor zorgen dat seksualiteit naar de achtergrond verdwijnt. - Veranderende relatie dynamiek
De komst van een baby brengt een ingrijpende verandering in jullie relatie. Waar je voorheen vooral geliefden was, zijn jullie nu ook ouders. Deze nieuwe rollen vragen veel aandacht en energie, maar brengen vaak ook een diepere vorm van zorg voor elkaar. Jullie delen nu de verantwoordelijkheid voor een kleintje en ondersteunen elkaar in deze nieuwe fase. De nadruk op praktische zorg en emotionele steun kan ervoor zorgen dat erotiek verder weg voelt. - Minder privacy
Met een baby in huis voelt het soms alsof er weinig ruimte overblijft voor intimiteit. Of de baby nu in dezelfde kamer slaapt of veel aandacht vraagt gedurende de dag, het gebrek aan privacy kan de behoefte aan seks verminderen. - Minder tijd voor elkaar
Een baby vraagt veel tijd en aandacht, waardoor er weinig ruimte overblijft voor romantiek of seksuele intimiteit. Prioriteiten verschuiven, en tijd samen wordt vaak vervangen door praktische verantwoordelijkheden, zoals luiers verschonen of voedingen geven.
Een pauze is dus logisch en zelfs respectvol wanneer je luistert naar je lichaam, psyche en elkaar.
Moeilijke zwangerschap, traumatische bevalling en postnatale klachten
Een moeilijke zwangerschap, traumatische bevalling of lichamelijke/psychische postnatale klachten kunnen helemaal een enorme impact hebben op je fysieke en emotionele welzijn, en daarmee ook op je relatie en behoefte aan seksualiteit. Het kan voelen alsof zin in seks een ‘ver-van-je-bed-show’ is, omdat je lichaam en geest vooral gericht zijn op herstel.
Soms is extra zorg nodig, zowel lichamelijk als psychisch, om deze periode goed door te komen. Voor vrouwen die al eerder lichamelijke of psychische problemen hebben ervaren, kunnen deze klachten verergeren tijdens de zwangerschap en na de bevalling. In sommige gevallen kan gespecialiseerde hulp bij een POP-poli of traumaverwerking wenselijk zijn.
Het is belangrijk om mild te zijn voor jezelf en te erkennen dat het heel normaal is om tijd nodig te hebben en (professionele) hulp te vragen om in verbinding te komen met je lichaam, geest, je partner, je baby en seksualiteit.
Hoe belangrijk is seks voor je relatie na zwangerschap en bevalling?
Genitale seks is slechts één van de vele manieren om seksuele verbinding en intimiteit te ervaren binnen een relatie. Na een zwangerschap of bevalling kan de invulling van jullie seksualiteit en intimiteit veranderen en dat is volkomen normaal. Deze fase vraagt soms om een andere invulling van seksualiteit. Misschien voel je nu meer behoefte aan samen knuffelen, elkaars aanwezigheid voelen, goede gesprekken voeren of bewust tijd voor elkaar maken. Intimiteit zit in de kleine momenten van liefde en aandacht, niet alleen in vurige erotiek.
In deze periode kan het idee van het ‘dominante seksuele script’ als remmend worden ervaren. Dit script impliceert een vast patroon: van aanraken naar zoenen, genitale stimulatie en uiteindelijk penetratie en orgasme. Dit kan onbedoeld druk creëren, vooral als je lichamelijk of emotioneel nog niet klaar bent voor die vorm van seks. Het gevoel dat ‘wie A zegt, ook B moet zeggen’ kan ervoor zorgen dat je zoenen, knuffelen of romantiek vermijdt, terwijl juist die kleine momenten van intimiteit iets kunnen zijn waar jullie beiden behoefte aan hebben. Door dit script los te laten, kun je ruimte creëren voor seksuele verbinding zonder verwachtingen.
Een brede kijk op seks kan juist veel ruimte geven. Seks hoeft niet altijd penetratie of een orgasme als doel te hebben. Het gaat om samen genieten, aanraking en een gevoel van verbondenheid op een manier die voor jullie beiden prettig voelt. Dit kan zelfs betekenen dat je intieme momenten opnieuw definieert: een massage, bloot dicht tegen elkaar aan liggen of samen douchen kan net zo waardevol zijn.
Pijn tijdens penetratieseks in zwangerschap en na bevalling
Pijn tijdens seks na een zwangerschap of bevalling komt helaas vaak voor, maar pijn bij seks is niet normaal. Pijn is een belangrijk signaal van je lichaam dat aangeeft dat je moet stoppen met dat wat pijnlijk is. Na een bevalling hebben je huid, bekkenbodem en geest tijd nodig om te herstellen.
Zorg ervoor dat je ontspannen bent. Je merkt dit bijvoorbeeld doordat penetratie met een vinger gemakkelijk en pijnloos gaat. Het is ook belangrijk dat je opgewonden bent. Opwinding herken je aan een gevoel van seksuele opwinding én lichamelijke signalen, zoals een glibberige, vochtige vagina. Ook de huid van de vulva en vagina moet gezond, rustig en frictiebestendig zijn. Littekens moeten dus geheeld zijn. Pas wanneer al die voorwaarden aanwezig zijn, is je lichaam klaar voor comfortabele en plezierige penetratie. Seks zonder deze voorwaarden kan niet alleen ongemakkelijk, maar ook pijnlijk zijn.
Het is belangrijk om naar je lichaam te luisteren en geen druk op jezelf te leggen. Seks is meer dan penetratie: belangrijk is om samen te ontdekken wat fijn voelt. Blijft pijn aanhouden of voel je je onzeker? Aarzel dan niet om hulp te zoeken. Samen kunnen we werken aan een pijnvrije en fijne beleving van seksualiteit.
Is een sekspauze slecht voor je relatie of jezelf?
Een pauze op seksueel contact is zeker niet slecht. Geen zorgen hierover. Er zijn enkele aandachtspunten die kunnen helpen om de balans in je relatie te behouden:
- Open communicatie
Als de ene partner wel behoefte heeft aan seks en de ander niet, kan dat spanning geven. Het is belangrijk om hierover in gesprek te blijven, zodat beide partners zich gehoord en gezien voelen. Open communicatie helpt om verwachtingen en behoeften op elkaar af te stemmen. - Focus op wat wél kan en wél plezierig is
Een sekspauze betekent niet dat alle vormen van intimiteit verdwijnen. Knuffelen, elkaar masseren of tijd nemen om de ander of jezelf op een andere (seksuele) manier te verwennen, kan de verbondenheid tussen jullie versterken. Intimiteit en erotiek gaan niet alleen over penetratieseks en orgasme. - Wees bewust van remmende en stimulerende factoren
Zin in seks ontstaat wanneer remmende factoren worden verminderd en stimulerende factoren worden versterkt. In drukke periodes, zoals na een bevalling of bij stress, zijn remmende factoren zoals vermoeidheid, tijdsdruk en overbelasting vaak overheersend. Stimulerende factoren, zoals ontspanning, verbinding en positieve aandacht, krijgen dan minder ruimte. Dit maakt het logisch dat zin in seks meer tijd, aandacht en moeite vraagt. Door bewust te werken aan ontspanning, rustmomenten en emotionele verbinding, kun je de rem loslaten en het gaspedaal voorzichtig weer indrukken.
Door deze aandachtspunten in gedachten te houden, kun je een sekspauze met meer begrip en evenwicht beleven, zonder dat dit ten koste gaat van de relatie of de verbondenheid.
Liefdevolle communicatie is essentieel
Praten over een sekspauze kan lastig zijn, maar het is belangrijk om verwachtingen en gevoelens te bespreken. Zo voorkom je dat er onbegrip of afstand ontstaat. Hier zijn enkele tips:
- Gebruik ‘ik’-boodschappen: Vertel hoe jij je voelt, zonder de ander te beschuldigen, zonder verwijten. Bijvoorbeeld: “Ik merk dat ik nu behoefte heb aan rust en ik vind het ook belangrijk dat we liefdevol verbonden blijven.”
- Stel vragen en luister: Vraag hoe je partner zich voelt over de situatie en wat je partner nodig heeft. Toon beiden empathie, erkenning, mildheid, kalmte, respect en compassie zodat jullie je alle twee echt gehoord en gezien voelen. Actief luisteren klinkt zo makkelijk maar het is vaak lastiger dan het lijkt, vind je niet?
- Zachtheid: Wees je ervan bewust dat het de toon is die de muziek maakt, liefdevolle intonatie en liefdevolle woorden helpen. Toon vertrouwen en geef hoop.
- Plan bewust kwaliteitstijd voor elkaar: Organiseer een date, of het nu een avondje samen thuis is of een activiteit overdag als je ’s avonds te moe bent. Kies een manier en moment dat voor jullie beiden goed voelt. Laat op allerlei manieren merken dat je heel belangrijk voor elkaar bent.
Ook je partner kan minder zin in erotiek hebben
Niet alle partners voelen behoefte aan erotiek in deze levensfase en dat is volkomen normaal. Dit betekent niet dat je partner je niet mooi vindt, niet van je houdt of vreemdgaat. Ook partners ervaren grote veranderingen in deze levensfase. Nieuwe verantwoordelijkheden, slaapgebrek en de emotionele aanpassing aan het ouderschap kunnen net zo goed remmend werken op de zin in seks en opwinding van je partner. Het is belangrijk om dit niet persoonlijk op te vatten, maar te zien als een natuurlijke reactie op de nieuwe situatie.
Hoe kun je omgaan met een sekspauze?
Een sekspauze hoeft geen probleem te zijn. Wat wel belangrijk is om te blijven investeren in jezelf en in je relatie. Hier zijn enkele praktische tips:
1. Accepteer de situatie: Het is normaal dat je in deze levensfase minder zin hebt in seks. Ik gun het je om schuldgevoelens los te laten, te luisteren naar je lichaam en in zachtheid de huidige situatie te accepteren.
2. Focus op verbinding: Zoek manieren om samen intiem te blijven zonder seksuele druk. Denk aan samen praten, heerlijk knuffelen of elkaar een massage geven. Onderzoek of er ruimte is voor een balans tussen geven en nemen, waarbij jullie elkaar kunnen vinden in afstemming en wederzijds aansluiten op elkaar. Open jezelf voor de behoeften en verlangens van de ander, terwijl je ook trouw blijft aan je eigen grenzen en seksuele autonomie.
3. Communiceer regelmatig en liefdevol: Praten over je gedachten, gevoelens en behoeften helpt om wederzijds begrip te vergroten.
4. Geef aandacht aan jezelf: Zelfzorg en een gezonde leefstijl is essentieel. Slaap voldoende, eet gezond en maak tijd voor jezelf en ontspanning. Deze leefstijlkeuzes kunnen indirect bijdragen aan meer energie en zin in seks.
5. Zorg dat het fijn blijft: Als je wél intiem bent, zorg er dan voor dat wat er gebeurt, voor beiden fijn is en zeker geen pijn doet. Dit betekent continu voelen, communiceren en afstemmen.
Fluiditeit in seksualiteit: alles verandert
Alles in het leven is voortdurend in beweging, en dat geldt ook voor seksualiteit. Het is normaal dat zin in seks en opwinding fluctueren en dat deze periodes van verandering soms onzekerheid met zich mee kan brengen. Wat je nu ervaart, blijft niet altijd zo. Net zoals jullie relatie zich aanpast aan de nieuwe fase van ouderschap, zal ook jullie seksleven zich blijven ontwikkelen. Bij iedereen staat erotiek soms op pauze en dat hoort bij het leven.
Deze momenten van rust bieden vaak de kans om opnieuw verbinding te maken en seksualiteit op een nieuwe manier vorm te geven, passend bij jullie huidige behoeften en wensen. Gun jezelf en elkaar de tijd om deze verandering te omarmen. De sleutel ligt in hoe jullie ermee omgaan. Door open te blijven communiceren, aandacht te hebben voor jezelf en elkaar, je partner hoop te geven en een brede kijk op seksualiteit te hanteren, kun je ook tijdens de fase verbonden blijven.
Hartelijke uitnodiging
Een sekspauze hoeft helemaal niet slecht te zijn, zolang je aandacht hebt voor jezelf en elkaar en liefdevol blijft communiceren. Gun jezelf en je partner de ruimte om te voelen wat nodig is, zonder druk of schuldgevoelens. Intimiteit zit niet alleen in penetratieseks en orgasme, maar zoveel meer!
Heb je vragen over dit onderwerp of wil je hulp bij het bespreken van een sekspauze in je relatie? Neem gerust contact met mij op via mijn contactformulier. Ik ben ervoor je. Je staat er niet alleen voor!
Ook heel interessant om te lezen: