Wat Atha Yoganushasanam je kan leren over seksualiteit en intimiteit

De allereerste regel van de Yoga Sūtra’s van Patañjali luidt: Atha Yoganushasanam. Vrij vertaald betekent dit: “… en nu begint de discipline van yoga”. Het is een warme uitnodiging om met aandacht, verbinding en mildheid te beginnen. Deze wijsheid geldt niet alleen op de yogamat, maar raakt volgens mij ook de essentie van intimiteit en seksualiteit.

Nu, in dit moment

Het woord Atha betekent nu. Niet morgen of pas wanneer alles perfect is, maar nu. Het suggereert dat er van alles in het leven is en dat je dat mag laten zijn. Het gaat niet om wat was, maar om dit moment.

Dat inzicht kan helpend zijn bij seksuele problemen. Veel mensen in mijn praktijk verwachten namelijk pijn, spanning of het uitblijven van een erectie. Die verwachting veroorzaakt vaak extra druk en verhoogde bekkenbodemspierspanning. Door te leren dat het nú telt, ontstaat ruimte om elke vrijpartij als een nieuwe ervaring te zien en te ervaren wat er nu goed voelt.

Discipline als liefdevolle toewijding

Anushasanam betekent discipline of onderwijzing. Dat klinkt misschien streng, maar in dit verband gaat het gelukkig niet om strengheid. Het gaat juist om een liefdevolle vorm van toewijding. Discipline in yoga is telkens weer terugkeren naar je adem, je houding en je focus. In seksualiteit is dat denk ik niet anders:

• terugkeren naar je lichaam
• aandacht geven aan wat je voelt
• te luisteren naar de signalen van je lichaam
• ruimte maken voor verlangens en grenzen
• verbinden met jezelf en de ander zonder oordeel

Het gaat om het creëren een fijne ervaring in het hier en nu, Het draait niet om perfectie, maar om aanwezigheid.

Leren luisteren naar je lichaam

Yoga nodigt uit om je lichaam te ervaren zoals het nu is. Nu is nu. Vandaag is vandaag. Het gaat niet om het te forceren in houdingen, maar om te voelen waar er ruimte is. Het is goed zoals het is. In seksualiteit is dit net zo. Wanneer je aandacht geeft aan de signalen van je lichaam, helpt dit om een fijne ervaring te laten ontstaan. Je hoeft niet te doen wat zogenaamd hoort of wat anderen doen. Het gaat om jou, en als je samen vrijt, om jullie samen.

Deze benadering sluit ook aan bij de bekende sensate focus-oefeningen, waarin partners oefenen om met aandacht te voelen zonder dat er perse iets moet gebeuren. Het gaat om het bewust ervaren van dat wat je zintuigen waarnemen, over ademhaling en over de beleving in het moment. Precies zoals yoga niet gaat over perfectie in een houding, gaat seksualiteit niet over prestaties of vaste scripts, maar over ervaren en sensitief afstemmen.

Seksualiteit en bewustzijn

Veel mensen denken dat seksualiteit vanzelf moet gaan. Maar net als yoga vraagt het om keuzes: priororiteit geven, ontdekken en verdiepen. Door je te richten op je lichaam en de ervaring in plaats van op verwachtingen, kan er ruimte ontstaan voor plezier.

Wanneer je seksualiteit met dezelfde open houding benadert als yoga, leer je milder te zijn voor jezelf. Je ontdekt dat intimiteit en verbinding niet afhangen van penetratie of orgasme, maar van aanwezigheid, nieuwsgierigheid en vertrouwen.

3 manieren om yoga-wijsheid toe te passen in seksualiteit

1. Focus op je adem en lichaam
   Breng je aandacht naar wat je nú voelt. Adem bewust en merk op hoe je lichaam reageert, zonder oordeel.
2. Laat verwachtingen los
   Net als in yoga gaat het niet om hoe een houding eruitziet, maar om hoe je het ervaart. In seksualiteit geldt hetzelfde: er is geen moeten, alleen voelen.
3. Gebruik aanraking als mindfulness
   Zie dat wat je zintuigen waarnemen als een vorm van meditatie. Verken langzaam, zonder doel, zoals in sensate focus. Zo ontstaat ruimte voor plezier en verbinding.

Een nieuw begin

Atha Yoganushasanam is ook een belofte: op elk moment mag je opnieuw beginnen. In seksualiteit kan dit wellicht een helpend inzicht zijn. Misschien heb je negatieve ervaringen, overtuigingen of angsten opgebouwd. Misschien heb je intimiteit vermeden omdat je bang was dat er iets moest gebeuren wat je niet fijn vond. Deze yoga-wijsheid kan je eraan herinneren dat elk moment een nieuw begin kan zijn.

Hulp en verdieping

Merk je dat verwachtingen, angst of druk jouw seksualiteit beïnvloeden? Als seksuoloog NVVS help ik je graag om meer vrijheid en speelsheid te ervaren. Samen kunnen we onderzoeken hoe jij met vertrouwen keuzes kunt maken die bij jou passen.

Lees ook mijn artikelen:

• Wie A zegt hoeft geen B te zeggen in seksualiteit
• Waarom seks geen prestatie hoeft te zijn
• Hoe je seksuele communicatie kunt verbeteren
• Seksualiteit en het loslaten van oude overtuigingen
• Sensate focus oefeningen

Maak gerust een afspraak via  https://sexuoloog.nl/contact/

Met dank aan mijn toegewijde yoga teacher Elle Jonkman