Jouw partner heeft ADHD: hoe om te gaan met relationele en seksuele uitdagingen
ADHD kan een diepe impact hebben op een relatie, ook op het gebied van intimiteit en seksualiteit. Als je partner ADHD (ADD is een subtype van ADHD), herken je waarschijnlijk dat dit zowel mooie kanten als uitdagingen met zich meebrengt. Ik ben Astrid Kremers en in mijn werk als seksuoloog NVVS help ik mensen zoals jij om te leren omgaan met de dynamiek van ADHD in een relatie. Je bent niet de enige die daarmee te maken krijgt, veel partners hebben soortgelijke ervaringen. Je staat er niet alleen voor. Er zijn gelukkig veel mogelijkheden om samen een plezierig en liefdevol leven op te bouwen, ondanks (of misschien juist dankzij) de bijzondere eigenschappen van je partner met ADHD. Samen met mij kun je een manier vinden die ook ruimte biedt aan jouw relationele en seksuele wensen en behoeften. In dit artikel bied ik (h)erkenning en begrip. Ook geef ik jou inzichten plus alvast wat praktische handvatten. Eerder schreef ik met veel liefde en respect een artikel over de lusten en lasten van ADHD. Dit artikel is met veel compassie speciaal geschreven voor jou, als niet-ADHD-partner.
Hoe ADHD jullie relatie kan beïnvloeden
In mijn seksuologiepraktijk begeleid ik met veel empathie mensen die verdieping zoeken in hun relatie en seksleven. Mensen in allerlei levensfases delen verhalen over liefde, verwachtingen en uitdagingen die ze ervaren. Ze vertellen me dat het leven met een partner die ADHD heeft vraagt om het vinden van een balans tussen spontane, mooie momenten en intensieve uitdagingen. Het vraagt vaak geduld, flexibiliteit en compassie van hen. Jouw gevoelens als partner en jouw behoeften zijn voor mij net zo belangrijk en verdienen ruimte naast die van jouw partner. In mijn behandeling luister ik met aandacht naar jouw persoonlijke verhaal, ieder verhaal is anders en iedereen heeft andere ervaringen met een partner die ADHD heeft. Hieronder bespreek ik veelvoorkomende relationele struggles die ik hoor van partners van mensen met ADHD. Misschien herken je er iets in.
- Structuur en planning: Als je een relatie hebt met iemand met ADHD, heb je waarschijnlijk ervaren dat impulsiviteit, wisselende aandacht en moeilijkheden met organisatie soms voor spanning en miscommunicatie kunnen zorgen. ADHD heeft een directe invloed op de dagelijkse interacties en de kans is groot dat jij, als niet-ADHD-partner, de verantwoordelijkheid voor structuur en planning op je neemt. Dit kan uitdagend zijn en soms een bron van frustratie vormen, zeker als je partner deze rol als vanzelfsprekend lijkt te beschouwen.
- Zorgende rol: Daarnaast kan de zorgende rol die je als partner op je neemt een extra emotionele belasting vormen. Het zorgen voor en ondersteunen van je partner met ADHD activeert vaak ‘zorghormonen’ zoals oxytocine. Hoewel dit hormoon normaal gesproken helpt bij het creëren van verbinding, kan die voortdurende zorgende rol voor jou als partner remmend werken op je seksuele gevoelens. Ik hoor regelmatig dat partners aangeven zich soms meer de ouder dan de geliefde van hun partner met ADHD te voelen.
- Afstemming: Onderzoek benadrukt dat ADHD niet alleen impact heeft op dagelijkse gedragingen, maar ook een diepgaande invloed kan hebben op emotionele nabijheid en de manier waarop gevoelens van verbinding en veiligheid tot stand komen. Als partner zonder ADHD kun je het gevoel krijgen dat jij het ‘anker’ van de relatie moet zijn, zowel praktisch als emotioneel. Door de gevoeligheid voor prikkels en aandachtswisselingen kan het voor je partner met ADHD moeilijk zijn om af te stemmen op jouw emotionele en fysieke behoeften. De kans is groot dat dit veel aanpassingsvermogen van je vraagt.
- Woede en ruzies: Woede-uitbarstingen, stemmingswisselingen en de hoge afwijzingsgevoeligheid van je partner kunnen je zin in seks en intimiteit flink beïnvloeden. Aandachtsproblemen, impulsiviteit en hyperactiviteit kunnen ook leiden tot spanningen en patronen die de emotionele afstand kunnen vergroten. Misschien heb je het gevoel dat je op eieren loopt of mis je door ruzies de veilige, emotionele verbinding die juist zo belangrijk is om je vrij en ontspannen over te geven aan intimiteit. Je kunt ook veiligheid, begrip en empathie missen, waardoor de stap naar seksuele intimiteit na een stressvolle dag extra groot voelt. Het is dan ook volkomen begrijpelijk dat je hierdoor minder zin hebt in seks met je partner.
- Verslavingsgedrag: Wanneer ADHD samengaat met verslavingsgedrag, zoals het overmatig gebruik van alcohol, drugs, porno, eten of technologie, kan dit een extra belasting vormen voor de relatie. De impulsiviteit en prikkelzoekende aard van ADHD maken verslavingen soms moeilijker te beheersen, wat voor jou als partner tot gevoelens van onzekerheid en emotionele afstand kan leiden. Het kan voelen alsof de verslaving tussen jullie in staat en jouw behoeften naar de achtergrond verschuiven, wat de balans in jullie relatie kan verstoren.
Seksuele uitdagingen en ADHD
Seksuele verbinding binnen een relatie met iemand met ADHD kan unieke uitdagingen met zich meebrengen. De verhoogde gevoeligheid, de impulsieve energie en de afwisselende aandacht van een partner met ADHD kunnen jullie seksleven op intensieve en soms onverwachte manieren beïnvloeden. Het vraagt misschien van jou geduld en aanpassingsvermogen, maar kan ook verwarring of gemengde gevoelens oproepen als jullie behoeften en tempo verschillen. Je bent zeker niet de enige die hierin zoekende is.
- Prikkels en variatie: In relaties waarin ADHD een rol speelt, zie ik vaak dat het seksleven een extra uitdaging kan vormen. Mensen met ADHD ervaren vaak een verhoogde behoefte aan prikkels en variatie, wat zowel opwindend als verwarrend kan zijn. Het spontane en impulsieve karakter van ADHD kan een bron van energie zijn in jullie seksleven, maar kan ook leiden tot momenten waarin jij niet op hetzelfde tempo of met dezelfde intensiteit kunt meegaan.
- Gebrek aan afstemming: Daarnaast merk ik regelmatig dat de seksualiteit niet altijd goed afgestemd is op de partner. Seks vindt vaak plaats op momenten of op een manier die meer past bij de behoeften en impulsen van de partner met ADHD en minder bij die van de partner. Hierdoor kan het voor jou voelen alsof je geen zin hebt in seks, terwijl je in werkelijkheid geen zin hebt in de manier waarop het momenteel wordt vormgegeven. Wanneer de prikkel en context niet aansluiten bij wat voor jou prettig is, kan dit leiden tot negatieve verwachtingen rondom seksualiteit. Dit versterkt het gevoel dat je geen zin hebt, terwijl je geen zin hebt in de manier waarop het seksueel contact nu wordt ingevuld.
- Wisselende seksuele interesse: Onderzoek toont aan dat partners van mensen met ADHD zich soms ‘overrompeld’ voelen door de plotselinge wendingen in seksuele interesse of intensiteit. Het is niet ongebruikelijk dat je partner met ADHD periodes van intense seksuele interesse afwisselt met momenten van afleiding of een tijdelijke afname van interesse. Deze dynamiek kan verwarrend zijn en gevoelens van onzekerheid of frustratie bij jou als niet-ADHD-partner oproepen.
Nog enkele seksuele uitdagingen
Naast afstemming en tempo kunnen er ook andere elementen zijn die de intimiteit kunnen beïnvloeden. Denk aan afleiding tijdens seks, seksuele frustratie of wisselende aandacht. Dit kan ervoor zorgen dat jij je minder gezien of gewaardeerd voelt, wat begrijpelijk spanning bij jou kan veroorzaken. Het is heel menselijk dat je hierdoor soms gefrustreerd raakt of aan je aantrekkelijkheid twijfelt. Hieronder deel ik nog een aantal veelvoorkomende ervaringen van partners en hoe deze factoren soms hun seksuele relatie beïnvloeden. Misschien herken je je erin; het is namelijk heel normaal om hier in een relatie met iemand met ADHD tegenaan te lopen.
- Afleiding tijdens intimiteit: ADHD gaat vaak gepaard met een verhoogde gevoeligheid voor prikkels. Hierdoor kan jouw partner met ADHD tijdens intieme momenten worden afgeleid door geluiden, licht of eigen gedachten, wat de verbondenheid in het moment belemmert. Dit kan voor jou verwarrend zijn en ervoor zorgen dat je je minder gewaardeerd voelt in de intimiteit.
- Seksuele frustratie bij je partner: Je partner met ADHD kan zich soms seksueel gefrustreerd voelen, wat spanningen binnen je relatie kan veroorzaken. Door de impulsieve aard van ADHD komen seksuele verlangens vaak snel op en voelen ze intens aan. Wanneer deze verlangens niet direct worden beantwoord of niet aansluiten bij jouw behoeften, kan dit tot irritatie of teleurstelling leiden en voor jou druk opleveren. Deze frustratie komt meestal voort uit de drang naar onmiddellijke bevrediging, een typisch kenmerk van ADHD. Het is belangrijk te beseffen dat deze reactie niet persoonlijk is, maar vaak gerelateerd is aan de ADHD.
- Wisselende aandacht voor jou: ADHD kan ervoor zorgen dat jouw partner zich soms volledig focust op persoonlijke interesses of hobby’s. Dit kan leiden tot momenten waarin je je ongezien voelt, terwijl je partner zich hier misschien niet van bewust is. De wetenschap wijst erop dat deze patronen voor de niet-ADHD-partner belastend kunnen zijn, wat soms spanning en onbegrip veroorzaakt in de emotionele en seksuele verbondenheid.
- Hyperfocus en afwisselende intimiteit: Hyperfocus is een bekend kenmerk van ADHD dat ervoor kan zorgen dat jouw partner intens, soms zelfs allesomvattend, aandacht aan jou schenkt. Hoewel dit voor intieme en diepe verbinding kan zorgen, kan het plotseling afnemen van deze focus verwarrend en kwetsend voelen. Je kunt het idee krijgen dat je partner zich op onvoorspelbare momenten emotioneel afsluit.
Ruimte voor jouw emoties
Seksuele problemen komen vaak voor bij ADHD en kunnen een diep effect hebben op jouw ervaring van plezierige en liefdevolle seks. Wanneer je partner moeite heeft met opwinding, erectie, orgasme of pijn ervaart tijdens seks, kan dat bij jou gevoelens van onzekerheid, verdriet en seksuele frustratie oproepen. Je kunt gaan twijfelen aan je eigen aantrekkelijkheid of aan jullie relatie. Het gemis aan ontspannen, wederzijds plezierige seks kan zwaar voelen. Het besef dat deze uitdagingen voortkomen uit ADHD en niet uit persoonlijke afwijzing kan jou hopelijk wat verlichting geven en nieuwe mogelijkheden openen. Veel partners in een relatie met ADHD missen, in meer of minder mate, de ervaring van ontspannen en plezierige seks. Gelukkig ken ik als seksuoloog NVVS tal van manieren die kunnen helpen om ook voor jou meer seksueel plezier en voldoening mogelijk te maken.
Als partner van iemand met ADHD kun je gevoelens van rouw of verlies ervaren wanneer de relatie anders verloopt dan je misschien had gehoopt. Het kan moeilijk zijn om te accepteren dat spontane intimiteit, emotionele stabiliteit of voorspelbare verbondenheid niet altijd vanzelfsprekend zijn. Deze gevoelens van rouw zijn een natuurlijke en begrijpelijke reactie op het gemis van wat je je ooit had voorgesteld. Door jezelf toe te staan deze emoties te erkennen, geef je ruimte aan je eigen behoefte om gehoord en begrepen te worden. Dit kan een belangrijke stap zijn richting acceptatie en het vinden van een nieuwe balans en focus op wat er wél mogelijk is.
Verbinding en emotionele afstemming
In een relatie waarin ADHD meespeelt, is het versterken van emotionele verbondenheid door open communicatie van groot belang. Het kan uitdagend zijn om je frustraties en onvervulde verlangens te delen. Maar juist deze kwetsbare momenten bieden de mogelijkheid om elkaar op een dieper niveau te begrijpen. Door oprecht nieuwsgierig, kalm en compassievol te onderzoeken hoe ADHD jullie interacties beïnvloedt, kunnen jullie samen een veilige sfeer creëren waarin jij en je partner zich gezien en gehoord voelen. Dit versterkt de basis in jullie relatie en helpt om met meer begrip en openheid op elkaar af te stemmen, ook als het moeilijk is.
Hieronder enkele eerste stappen om deze verbinding te versterken:
- Communiceer vanuit je eigen gevoel: Gebruik ‘ik’-boodschappen om je ervaringen, emoties en verlangens te delen. Dit helpt om je partner uit te nodigen tot begrip, zonder dat die zich aangevallen voelt. Het is natuurlijk ‘de toon die de muziek maakt’: een warme blik, zachte mimiek en liefdevolle intonatie zijn hierbij helpend. Elkaars handen vasthouden en elkaar aankijken terwijl je die woorden uitspreekt, kan de boodschap nog persoonlijker en betekenisvoller maken.
- Creëer samen momenten voor verbinding: ADHD gaat vaak samen met een behoefte aan structuur en voorspelbaarheid. Plan bewuste momenten van intimiteit, die rust en verbinding bieden zonder dat spontaniteit verloren hoeft te gaan. Het inbouwen van rituelen, date nights of regelmatige momenten voor afstemming kan helpen om jullie band te verdiepen.
- Oefen in geduld en zachtheid: Geduld en flexibiliteit zijn waardevolle pijlers voor verbinding, hoe uitdagend dit soms ook kan zijn. Door begripvol aanpassingen te doen, creëren jullie ruimte voor elkaars unieke behoeften. Dit versterkt ook de emotionele en fysieke nabijheid, waardoor jullie je veiliger en meer verbonden voelen.
Leefstijl in een relatie met ADHD
De dynamiek van een relatie met ADHD kan veel van jou vragen. Goed voor jezelf zorgen is essentieel om staande te blijven en balans te vinden. Zelfzorg is belangrijk om je eigen welzijn en emotionele veerkracht te behouden. Gezonde voeding, voldoende slaap, regelmatige beweging, ontspanning en zingeving helpen om beter om te gaan met de uitdagingen van ADHD in jullie relatie. ADHD kan rust en structuur verstoren, juist daarom zijn deze leefstijlfactoren enorm waardevol.
Goede slaap en een gebalanceerd voedingspatroon ondersteunen jou om prikkels en impulsen vanuit een stabiele basis tegemoet te treden. Beweging helpt om stress te verminderen en concentratie te verbeteren en regelmatige momenten van ontspanning en stilte spanning helpen los te laten en je ervaringen te verwerken. Een gezonde leefstijl zorgt ervoor dat jij je batterij kunt opladen en met meer energie en rust in de relatie staat. Door gezamenlijk leefstijlveranderingen door te voeren, zoals samen regelmatig bewegen en beiden gezond te eten, kunnen jullie elkaar versterken en dat kan jullie verbinding bevorderen.
De vele sprankelende kanten van ADHD
Als seksuoloog NVVS ben ik gewend om met cliënten naar de remmende kanten (rempedaal) te kijken, zoals ik in dit artikel heb gedaan. Maar ik richt me zeker ook op de stimulerende factoren (het gaspedaal) die net zo belangrijk zijn in ieders sekseven. Mensen met ADHD hebben een speciale plek in mijn hart en als partner heb jij vast ook al ervaren hoe de mooie eigenschappen van iemand met ADHD kleur en energie kunnen geven. Met een partner met ADHD is je relatie waarschijnlijk allesbehalve saai. Partners van iemand met ADHD genieten vaak van de intense, avontuurlijke en levendige dynamiek. Het kan jou het heerlijke gevoel geven dat je echt leeft!
De gevoeligheid van je partner voor prikkels kan zorgen voor intense, diepgaande momenten van intimiteit. Terwijl de spontane energie en het speelse karakter kunnen zorgen voor onverwachte momenten van creativiteit en plezier. Hyperfocus kan ervoor zorgen dat jouw partner zich volledig op jou en jullie samenzijn richt, wat een unieke verdieping kan geven geeft aan jullie relatie. De diepe gevoeligheid voor emoties kan zorgen voor een sterke band en een warmere liefde. De neiging naar variatie en nieuwe ervaringen kan jouw seksleven fris en opwindend houden. Met alle erkenning voor de uitdagingen, vind ik het enorm belangrijk om ook ruimte te maken voor deze mooie kanten. Deze kwaliteiten zijn een waardevolle verrijking van jullie liefde en geven jullie relatie een unieke, sprankelende intensiteit.
Professionele begeleiding van de seksuoloog NVVS
Wanneer je een relatie hebt met iemand met ADHD, kunnen de uitdagingen veel energie en geduld van je vragen, maar de positieve kanten kunnen ook juist veel energie en plezier geven. In mijn werk als seksuoloog NVVS ondersteun ik mensen met veel liefde en aandacht om de kwaliteit van hun (seksuele) relatie te bevorderen. Samen kunnen we werken aan jullie seksleven en manieren bespreken om te leren afstemmen op elkaars behoeften. Bij mij is alles is bespreekbaar, ook gevoelige onderwerpen zoals vreemdgaan.
Merk je dat ADHD een obstakel vormt in jullie relatie of seksleven? In mijn seksuologiepraktijk bied ik professionele seksuologische begeleiding die speciaal is afgestemd op jouw persoonlijke situatie. Ik kan je praktische handvatten aanreiken om jouw (seksuele) relatie te bevorderen. Samen kunnen we kijken naar manieren om jullie liefde en seksualiteit te versterken zodat jullie elkaar nog beter leren begrijpen.
Hoewel een relatie met iemand met ADHD intensief kan zijn, biedt het ook prachtige mogelijkheden. Door open communicatie, wederzijds begrip en professionele begeleiding kunnen jullie samen een relatie opbouwen die ook jou seksuele voldoening biedt. ADHD mag dan zijn uitdagingen hebben, maar hoeft zeker geen belemmering te zijn voor een liefdevolle en bevredigende (seksuele) relatie!
Hartelijke uitnodiging
Wil jij aandacht voor jezelf en jullie (seksuele) relatie? Neem dan gerust contact op met mij voor een afspraak en ontdek hoe mijn begeleiding jou kan helpen. De gesprekken kunnen individueel of samen worden gevoerd. Eenmalig of vaker. In mijn praktijkruimte, via videobellen of bellen. Alles is afgestemd op jouw persoonlijke voorkeur. Bij mij krijg je altijd maatwerk. Voel je van harte welkom. Je staat er niet alleen voor!
Wil je meer lezen? Dan raad ik je deze boeken aan:
- Sandra Kooij: ‘ADHD bij volwassenen, diagnostiek en behandeling’
- Sandra Kooij en Jacqueline van de Sande: ‘Bloedirrirant‘
Of bekijk de ADHD powerbank.
Ook erg interessant om te lezen: